Đèo Mã Pí Lèng - Vua của những cung đèo Việt Nam

Hà Giang - vùng đất địa đầu của tổ quốc nằm ở miền Bắc của Việt Nam. Hà Gang trước giờ nổi tiếng nhiều đồi núi hùng vĩ, với đệ nhất hùng quan ruộng bậc thang Hoàng Su Phì mùa lúa chín, thung lũng hoa tam giác mạch, đặc biệt là những cung đường hiểm trở nên thơ trên đỉnh đèo Mã Pí Lèng.

Đèo Mã Pí Lèng được vinh danh là một trong “Tứ Đại Đỉnh Đèo” của Việt Nam nói chung và Miền Bắc nói riêng. Đèo nằm trên con đường Hạnh Phúc nối liền thành phố Hà Giang, Đồng Văn và thị trấn Mèo Vạc. Pí Lèng thuộc địa phận của 3 xã Pải Lủng, Pả Vi và Tả Lủng với chiều dài khoảng 20km nằm ở độ cao khoảng 1200m so với mực nước biển và được nhiều người ví như Vạn Lí Trường Thành của Việt Nam. Đèo Mã Pí lèng tại Hà Giang còn có tên gọi khác là Mã Pì Lèng hay Mã Pỉ Lèng có nghĩa “sống mũi con ngựa”.

Đây là cung đèo nằm trên địa hình uốn lượn ngoằn ngoèo, được xây dựng bởi 1.300 thanh niên xung phong cùng hơn 1.000 dân công vào những năm 60 của thế kỷ 20. Trong khi toàn bộ cung đường Hạnh Phúc mất 8 năm mới hoàn thành thì đèo Mã Pí Lèng là công sức của 17 thanh niên treo mình trên vách núi trong suốt 11 tháng. Chính vì thế nơi đây không chỉ nổi tiếng bởi sự hiểm trở mà còn là bởi những hy sinh, xương máu, mồ hôi công sức của một thế hệ anh hùng đã đổ xuống mới có thể tạo nên. Mã Pí Lèng gồm 9 khúc cua hiểm trở, một bên đèo là những vách núi đá tai mèo dựng đứng vô cùng hung tợn, một bên là vực sâu thăm thẳm. Điểm đầu của con đèo là từ Đài Tưởng niêm thanh niên xung phong, đến điểm kết thúc là Vách đá Trắng huyền thoại. Tuy không phải là ngọn đèo dài nhất, nhưng Mã Pí Lèng là con đèo hiểm trở bậc nhất ở vùng biên viễn phía Bắc. Ban đầu, cung đường đèo chỉ được mở đủ chỗ cho 1 người đi bộ và xe ngựa thồ, về sau được mở rộng hơn cho ô tô nhưng vẫn rất nguy hiểm vì những đoạn cua tay áo, mặt đường lổm nhổm đá hộc,…Sau nhiều lần tu sửa, con đèo đã dần đỡ nguy hiểm hơn và đã trở thành di sản địa chất độc đáo giữa cao nguyên đá Đồng Văn. Với một bên là vực sâu sông Nho Quế, một bên là vách núi cao dựng đứng, con đèo xứng danh là con đèo hiểm trở và đẹp nhất Việt Nam.Trên đỉnh đèo Mã Pí Lèng, cũng là nơi cao nhất của Đường Hạnh Phúc, hiện có một trạm dừng chân cho du khách ngắm cảnh và tại đây đặt một tấm bia đá ghi lại những dấu ấn trong quá trình xây dựng đường đèo.

Ngày 16/11/2009, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã quyết định xếp khu vực Mã Pí Lèng là di tích danh lam thắng cảnh quốc gia. Theo đó danh lam thắng cảnh Mã Pí Lèng bao gồm: đèo Mã Pí Lèng được coi là khu vực di sản đặc sắc về địa chất và cảnh quan; khu vực đỉnh đèo được đánh giá là một trong những điểm quan sát toàn cảnh vào loại đẹp nhất ở Việt Nam; hẻm vực sông Nho Quế là một trong những thung lũng kiến tạo độc nhất vô nhị ở Việt. Con đèo này cũng đã được đưa vào những ca từ đầy lãng mạn và hào hùng của nhạc sĩ Nguyễn Trùng Thương trong ca khúc “Cung đường mùa xuân” và cũng được đưa rất nhiều lần vào những bài thơ văn của những nhà thơ nổi tiếng.

Nếu bạn chưa một lần đặt chân lên mảnh đất này thì sẽ chưa hiểu hết được vẻ đẹp và ý nghĩa của con đường đèo Mã Pí Lèng này. Một khi đặt chân lên đây rồi thì bạn sẽ chẳng nỡ rời, chỉ muốn ở lại đắm mình mãi vào trong khung cảnh nơi đây.
Nguồn: Sưu tầm

Một số hình ảnh về đèo Mã Pí Lèng​